Centralny Rejestr Operatorów

Czym jest Centralny Rejestr Operatorów?
Centralny Rejestr Operatorów (CRO) to system informatyczny prowadzony przez Instytut Chemii Przemysłowej im. prof. Ignacego Mościckiego w Warszawie, działający na zlecenie Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Został utworzony w celu realizacji obowiązków wynikających z przepisów Unii Europejskiej dotyczących ograniczenia emisji fluorowanych gazów cieplarnianych (tzw. F-gazów) i substancji zubożających warstwę ozonową (SZWO).
Rejestr został wprowadzony w Polsce na mocy ustawy z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych. System CRO funkcjonuje od 2017 roku i stanowi centralne źródło danych o urządzeniach zawierających F-gazy oraz o podmiotach prowadzących działalność związaną z tymi substancjami.
Główne cele i funkcje CRO
Centralny Rejestr Operatorów pełni kilka kluczowych funkcji:
-
Rejestracja urządzeń i systemów: Operatorzy (czyli właściciele lub użytkownicy urządzeń zawierających F-gazy, np. klimatyzacji, pomp ciepła, chłodni przemysłowych) mają obowiązek założyć kartę urządzenia w systemie CRO.
-
Monitorowanie zużycia F-gazów: Rejestr umożliwia śledzenie ilości F-gazów dodawanych do urządzeń, co pozwala na ocenę skali emisji tych substancji do atmosfery.
-
Wsparcie dla organów kontrolnych: CRO służy jako narzędzie dla organów państwowych (np. Inspekcji Ochrony Środowiska) do monitorowania zgodności działalności przedsiębiorstw z przepisami prawa.
-
Współpraca z serwisantami i firmami certyfikowanymi: System umożliwia wprowadzanie danych przez podmioty wykonujące czynności serwisowe i naprawcze na urządzeniach zawierających F-gazy, a także kontrolowanie ich kwalifikacji.
Kogo dotyczy obowiązek wpisu do CRO?
Obowiązek rejestracji w CRO dotyczy:
-
Operatorów urządzeń zawierających F-gazy w ilości powyżej określonego progu (zazwyczaj 5 ton ekwiwalentu CO₂),
-
Firm i osób wykonujących instalację, konserwację, serwis, naprawy lub likwidację urządzeń z F-gazami,
-
Podmiotów zajmujących się odzyskiem gazów, ich recyklingiem i unieszkodliwianiem.
Brak rejestracji lub nieprawidłowe prowadzenie karty urządzenia może skutkować nałożeniem kar administracyjnych, w tym grzywien.
Jak działa system CRO?
System CRO jest dostępny online pod adresem: https://www.cro.ichp.pl. Użytkownicy, po zarejestrowaniu konta, mogą:
-
zakładać i edytować karty urządzeń,
-
przypisywać serwisantów do określonych czynności,
-
monitorować historię serwisów i czynności technicznych,
-
generować raporty wymagane przepisami prawa.
System zapewnia zgodność z wymogami unijnymi, takimi jak rozporządzenie (UE) nr 517/2014 w sprawie F-gazów.
Znaczenie CRO dla ochrony środowiska
Dzięki CRO Polska może skuteczniej:
-
ograniczać emisje gazów cieplarnianych,
-
raportować dane do Komisji Europejskiej,
-
podnosić świadomość ekologiczną wśród przedsiębiorców i użytkowników systemów chłodniczych.
W dobie rosnącego znaczenia działań na rzecz klimatu, system CRO jest jednym z kluczowych narzędzi umożliwiających kontrolę i redukcję emisji szkodliwych gazów przemysłowych.
Kary za brak rejestracji w CRO
Brak rejestracji w Centralnym Rejestrze Operatorów (CRO) wiąże się z poważnymi konsekwencjami prawnymi i finansowymi. Przepisy w tej sprawie reguluje ustawa z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych (Dz.U. 2015 poz. 881, z późn. zm.).
1. Kara za brak karty urządzenia
Jeśli operator nie założy karty urządzenia zawierającego F-gazy w systemie CRO – mimo że ma taki obowiązek – może zostać ukarany karą pieniężną do 6 000 zł.
2. Kara za brak karty systemu ochrony przeciwpożarowej
Jeśli chodzi o systemy przeciwpożarowe zawierające F-gazy (np. gaśnice gazowe), brak założenia karty systemu może skutkować karą do 10 000 zł.
3. Kara za brak zgłoszenia działalności
Firmy, które wykonują czynności wymagające certyfikacji (np. serwis, instalacja, odzysk F-gazów), muszą być wpisane do Rejestru podmiotów certyfikowanych. Brak zgłoszenia takiej działalności lub wykonywanie jej bez wymaganych uprawnień może skutkować karą do 30 000 zł.
4. Kara za niewłaściwe prowadzenie karty urządzenia
Nieprawidłowe lub nieaktualne wpisy w karcie urządzenia/systemu (np. brak danych o serwisie, niewpisanie uzupełnienia czynnika) mogą skutkować karą do 5 000 zł.
5. Kara dla serwisanta lub firmy wykonującej czynności bez uprawnień
Osoby lub podmioty wykonujące czynności przy urządzeniach zawierających F-gazy bez wymaganych certyfikatów mogą otrzymać karę pieniężną nawet do 30 000 zł.