Centralny Rejestr Operatorów 

Czym jest Centralny Rejestr Operatorów?

Centralny Rejestr Operatorów (CRO) to system informatyczny prowadzony przez Instytut Chemii Przemysłowej im. prof. Ignacego Mościckiego w Warszawie, działający na zlecenie Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Został utworzony w celu realizacji obowiązków wynikających z przepisów Unii Europejskiej dotyczących ograniczenia emisji fluorowanych gazów cieplarnianych (tzw. F-gazów) i substancji zubożających warstwę ozonową (SZWO).

Rejestr został wprowadzony w Polsce na mocy ustawy z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych. System CRO funkcjonuje od 2017 roku i stanowi centralne źródło danych o urządzeniach zawierających F-gazy oraz o podmiotach prowadzących działalność związaną z tymi substancjami.

Główne cele i funkcje CRO

Centralny Rejestr Operatorów pełni kilka kluczowych funkcji:

  1. Rejestracja urządzeń i systemów: Operatorzy (czyli właściciele lub użytkownicy urządzeń zawierających F-gazy, np. klimatyzacji, pomp ciepła, chłodni przemysłowych) mają obowiązek założyć kartę urządzenia w systemie CRO.

  2. Monitorowanie zużycia F-gazów: Rejestr umożliwia śledzenie ilości F-gazów dodawanych do urządzeń, co pozwala na ocenę skali emisji tych substancji do atmosfery.

  3. Wsparcie dla organów kontrolnych: CRO służy jako narzędzie dla organów państwowych (np. Inspekcji Ochrony Środowiska) do monitorowania zgodności działalności przedsiębiorstw z przepisami prawa.

  4. Współpraca z serwisantami i firmami certyfikowanymi: System umożliwia wprowadzanie danych przez podmioty wykonujące czynności serwisowe i naprawcze na urządzeniach zawierających F-gazy, a także kontrolowanie ich kwalifikacji.

Kogo dotyczy obowiązek wpisu do CRO?

Obowiązek rejestracji w CRO dotyczy:

  • Operatorów urządzeń zawierających F-gazy w ilości powyżej określonego progu (zazwyczaj 5 ton ekwiwalentu CO₂),

  • Firm i osób wykonujących instalację, konserwację, serwis, naprawy lub likwidację urządzeń z F-gazami,

  • Podmiotów zajmujących się odzyskiem gazów, ich recyklingiem i unieszkodliwianiem.

Brak rejestracji lub nieprawidłowe prowadzenie karty urządzenia może skutkować nałożeniem kar administracyjnych, w tym grzywien.

Jak działa system CRO?

System CRO jest dostępny online pod adresem: https://www.cro.ichp.pl. Użytkownicy, po zarejestrowaniu konta, mogą:

  • zakładać i edytować karty urządzeń,

  • przypisywać serwisantów do określonych czynności,

  • monitorować historię serwisów i czynności technicznych,

  • generować raporty wymagane przepisami prawa.

System zapewnia zgodność z wymogami unijnymi, takimi jak rozporządzenie (UE) nr 517/2014 w sprawie F-gazów.

Znaczenie CRO dla ochrony środowiska

Dzięki CRO Polska może skuteczniej:

  • ograniczać emisje gazów cieplarnianych,

  • raportować dane do Komisji Europejskiej,

  • podnosić świadomość ekologiczną wśród przedsiębiorców i użytkowników systemów chłodniczych.

 

W dobie rosnącego znaczenia działań na rzecz klimatu, system CRO jest jednym z kluczowych narzędzi umożliwiających kontrolę i redukcję emisji szkodliwych gazów przemysłowych.

Kary za brak rejestracji CRO

Brak rejestracji w Centralnym Rejestrze Operatorów (CRO) wiąże się z poważnymi konsekwencjami prawnymi i finansowymi. Przepisy w tej sprawie reguluje ustawa z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych (Dz.U. 2015 poz. 881, z późn. zm.).

1. Kara za brak karty urządzenia

Jeśli operator nie założy karty urządzenia zawierającego F-gazy w systemie CRO – mimo że ma taki obowiązek – może zostać ukarany karą pieniężną do 6 000 .

2. Kara za brak karty systemu ochrony przeciwpożarowej

Jeśli chodzi o systemy przeciwpożarowe zawierające F-gazy (np. gaśnice gazowe), brak założenia karty systemu może skutkować karą do 10 000 .

3. Kara za brak zgłoszenia działalności

Firmy, które wykonują czynności wymagające certyfikacji (np. serwis, instalacja, odzysk F-gazów), muszą być wpisane do Rejestru podmiotów certyfikowanych. Brak zgłoszenia takiej działalności lub wykonywanie jej bez wymaganych uprawnień może skutkować karą do 30 000 .

4. Kara za niewłaściwe prowadzenie karty urządzenia

Nieprawidłowe lub nieaktualne wpisy w karcie urządzenia/systemu (np. brak danych o serwisie, niewpisanie uzupełnienia czynnika) mogą skutkować karą do 5 000 .

5. Kara dla serwisanta lub firmy wykonującej czynności bez uprawnień

Osoby lub podmioty wykonujące czynności przy urządzeniach zawierających F-gazy bez wymaganych certyfikatów mogą otrzymać karę pieniężną nawet do 30 000 .